Met /join kunnen 2-6 spelers in het spel stappen. Met /start begint het spel. In plaats hiervan kun je ook de Spel tool gebruiken!
De afbeeldingen in deze handleiding zijn in het Duits. Online kan het gehele spel ook in het Nederlands worden gespeeld!
Iedere speler vertegenwoordigt een concern dat met energiecentrales stroom produceert en met een stroomnet steden ontsluit. Gedurende het spel bouw je energiecentrales en koop je grondstoffen om stroom op te wekken. Tegelijkertijd let je er op dat je stroomnet uitgebreid wordt om steeds meer steden van energie te kunnen voorzien.
Het speleroverzicht aan de rechterkant toont verschillende gegevens. Linksboven staat de naam van de speler. Rechts ernaast wordt het aantal steden weergegeven die een speler van energie kan voorzien en hoeveel steden hij heeft. Aggerhexe kan dus op dit moment 9 steden voorzien van stroom, maar heeft er slechts 5 aangesloten.
Onder de naam staan de centrales. Je ziet de minimale waarde/nummer van de centrale (eerste getal) en het type (de achtergrondkleur komt overeen met de benodigde grondstoffen). Als je met de muis over een centrale gaat krijg je met een tooltip ook het type te zien. Het tweede getal is het maximaal aantal steden dat verzorgt kan worden met deze centrale en het derde getal de daar opgeslagen hoeveelheid grondstoffen ten opzichte van de opslagcapaciteit.
Rechts naast de centrales zie je alleen bij jezelf je geld. Rechtsonder staat de kleur van de speler aangegeven. Klik je hierop dan zie je het venster met beheer van centrales voor de betreffende speler.
Linksboven in beeld is een menu waarmee enkele vensters geopend kunnen worden:
Markt van centrales: het venster opent vanzelf in de fase van de veiling. De speler kan het ook zelf openen om bijvoorbeeld te kijken welke centrales er binnenkort komen.
Beheer van centrales: dit venster opent vanzelf in de fase van vuren. Een speler kan deze ook zelf openen om de grondstoffen tussen zijn verschillende centrales te verschuiven. Dit mag telkens gebeuren zolang de opslagcapaciteiten gerespecteerd blijven. Om tussen 2 volledig gevulde centrales te schuiven kan de capaciteit van een centrale tijdelijk met 1 worden overschreden. Daarna moet echter wel direct de overtollige grondstof verschoven worden. Uiteraard kan ook op dat moment niet een centrale worden afgebroken of grondstoffen worden gekocht. De grondstoffen van een afgebroken centrale kunnen door een nieuwe centrale worden overgenomen.
Calculator: dit is een hulpmiddel dat van pas kan komen, maar niet strikt nodig is. Als de calculator geopend is kun je de steden en grondstoffen aanklikken die je wilt aansluiten of kopen. Zo wordt het makkelijker om te berekenen of je genoeg geld hebt om een centrale te kopen. De calculator heeft als doel dat er al meer parallel gespeeld kan worden. Zo kun je beter vooruit plannen als een andere speler aan het spelen is.
Uitbetalingstabel: deze geeft aan hoeveel geld je krijgt bij elke hoeveelheid aangesloten steden.
Aanvultabel: deze geeft aan hoeveel grondstoffen aangevuld worde
Alle vensters kunnen met de rode knop rechtsboven gesloten worden, tenzij ze voor de huidige fase noodzakelijk zijn.
De huidige Trap (Stufe in de afbeelding) en de Fase (Phase) worden linksboven in het scherm aangegeven. Daarnaast staat wie de actieve speler is en welke actie deze moet uitvoeren.
Das Spiel läuft über drei Stufen, wobei jede Stufe unterschiedlich viele Runden haben kann. Jede Runde besteht immer aus sechs Phasen:
De volgorde wordt aan het begin van iedere ronde opnieuw vastgesteld. Dit is een fundamenteel en zeer belangrijk onderdeel van het spel. In BrettspielWelt wordt dit rechts door de volgorde van de spelersnamen aangegeven. De bovenste is de beste en daarmee de eerste, enzovoort. De beste is de speler met de meest aangesloten steden. Bij een gelijke stand telt de hoogste energiecentrale.
Alleen in ronde 1 wordt eenmalig na fase 2 (energiecentrales veilen) de volgorde opnieuw bepaald.
Elke speler krijgt in het begin van het spel 50 Elektro (geldeenheid) als startkapitaal.
Er liggen steeds 8 centrales open. De centrales liggen gesorteerd naar hun minimale bod (het getal links bovenin). Centrales die uit de stapel worden getrokken worden ook weer gesorteerd neergelegd. Bij het begin van het spel liggen altijd de centrales 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 10 open. Als eerste centrale uit de stapel komt altijd centrale 13. Bij twee en drie spelers worden in het begin van het spel 8 willekeurige centrales uit het spel gehaald, bij vier spelers zijn dit er 4.
De centrales zijn altijd gesorteerd naar de miniwale waarde (getal in de linker bovenhoek). Onder op de kaart van de centrale staan de grondstoffen die verbruikt moeten worden om het aantal steden van energie te voorzien die een centrale bedienen kan. Het spel bevat de volgende soorten energiecentrales:
De beste speler moet steeds een centrale uitkiezen waarop geboden gaat worden en daar als eerste op bieden. Zolang Trap 3 nog niet bereikt is (zie hieronder) mag alleen een centrale uit de bovenste rij gekozen worden. De speler klikt op de centrale, verhoogt eventueel zijn bod met de '+' en klikt op 'OK'. De andere spelers kunnen volgens de speelvolgorde opbieden of passen. Wie eenmaal gepast heeft mag bij dezelfde centrale niet nog eens bieden. Als je past als je zelf als eerste op een centrale moet bieden mag je de hele ronde niet op een centrale bieden. De hoogste bieder krijgt de centrale. Heb je al 3 centrales (bij 2 spelers 4) dan moet je een andere centrale afbreken (zie verder hieronder).
Daarna wordt een nieuwe centrale getrokken en de rij wordt weer op waarde gesorteerd. De beste speler die nog geen centrale in de huidige ronde heeft gekocht mag nu bepalen op welke centrale geboden gaat worden en als eerste bieden.
Als alle spelers gepast hebben en niemand heeft een centrale gekocht in deze ronde, dan gaat de goedkoopste centrale uit het spel.
Als je een centrale moet afbreken om plaats te maken voor een zojuist aangeschafte, worden de grondstoffen van de oude centrale automatisch op de nieuwe geplaatst, zolang deze dezelfde grondstoffen kan verwerken en genoeg opslagcapaciteit heeft. Zo niet, dan moet je de grondstoffen voor het afbreken verdelen over andere centrales voor zover deze die grondstoffen nog kunnen opslaan. Als je geen centrale hebt dat de grondstoffen kan opslaan dan vervallen deze.
Een zelden voorkomend geval kan zich voordoen als je één van de kleinere hybride centrales (5, 12 of 21) met centrale 29 wilt overbouwen en er op de oude centrale meer dan 2 verschillende grondstoffen lagen. Aangezien centrale 29 slechts 2 grondstoffen kan opslaan moet je nu (als je geen andere centrales hebt die kolen of olie kunnen opslaan) bepalen welke grondstoffen je wilt afgeven. Het venster met beheer van centrales wordt nu geopend en dan heb je de volgende keuze:
Zoals je ziet heeft de speler 4 grondstoffen op de oude centrale liggen (5, 12 of 21), maar mag er slechts 2 opslaan, aangezien centrale 29 maar een opslagcapaciteit heeft van twee. Aangezien er geen andere centrales kolen of olie kunnen opslaan moeten er twee grondstoffen worden verwijderd.
Om dit te doen sleep je gewoon de geel-rode kruizen naar de grondstoffen die verwijderd moeten worden.
De spelers kopen nu grondstoffen die in hun centrales opgeslagen worden. Een centrale kan maximaal de dubbele hoeveelheid grondstof opslaan van wat deze kan verbruiken per ronde. Elke centrale mag alleen grondstoffen opslaan die daar verbruikt kan worden. Een speler die bijvoorbeeld geen afval-centrale heeft kan geen afval kopen.
De grondstoffenmarkt is onderverdeeld in acht grote blokken, waar telkens maximaal 3 kolen, 3 olie, 3 afval en 1 uranium kan liggen. Rechts naast deze blokken zijn nog vier plekken waar 1 uranium kan liggen. Het getal op elk blok geeft aan wat de prijs is voor de grondstoffen die daar liggen. Aan het begin van het spel kosten de eerste drie kolen ieder 1 Elektro, de volgende drie ieder 2, enzovoort. De eerste drie olie kosten dan 3 en voor uranium betaal je in het begin 14 Elektro.
De slechtste speler mag in deze fase beginnen en koopt daardoor tegen de laagste prijs (en heeft de meest uitgebreide keuze). Je klikt daarvoor op de gewenste grondstoffen en aansluitend klik je op 'OK' in het grondstoffenvenster. Krijg je dan het foutsignaal (alleen geluid) dan heb je of niet genoeg geld of te weinig opslagcapaciteit. De andere spelers kopen vervolgens om beurten volgens de omgekeerde volgorde zoals eerst is vastgesteld. Het kan gebeuren dat een grondstof uitverkocht raakt. De volgende spelers hebben dan pech en moeten hier de volgende ronden rekening mee gaan houden.
Om een overzicht over je centrales te houden is het aan te bevelen om de het scherm voor het beheer van de centrales open te houden (2e knop van boven in het menu, of klik op je eigen naam rechts).
Indien het spel met 2/3/4/5/6 spelers wordt gespeeld bestaat de kaart uit 3/3/4/5/5 samenhangende gebieden. In de inactieve gebieden worden de steden afgedekt door een wolkenveld.
Beginnend weer met de slechtste speler mogen alle spelers nieuwe steden aansluiten aan hun stroomnet.
In de eerste ronde mag je in een stad naar keuze beginnen. Klik gewoon op de gewenste stad in deze fase. Alle andere steden moeten vanuit hier worden aangesloten. In het begin van het spel (Trap 1) mag in iedere stad ook maar één speler staan. Dit verandert in Trap 2 (dan is een tweede aansluiting mogelijk) en in Trap 3 (derde aansluiting mogelijk). Je mag een stad niet meer dan één keer aansluiten.
Per stad moeten aansluitingskosten en kosten voor de pijpleiding betaald worden (eerste aansluiting: 10, tweede aansluiting: 15, derde aansluiting: 20). De kosten voor de pijpleiding staan op de leidingen die de steden verbinden en worden automatisch opgeteld bij de aansluitkosten.
Zo moet paars in de afbeelding vanuit de stad linksonder naar rechtsonder 14 (pijpleiding) + 15 (tweede ansluiting) = 29 Elektro betalen. Blauw kan het goedkoopst naar rechtsonder bouwen en moet daarvoor 8 (pijpleiding) + 20 (derde aansluiting) = 28 Elektro betalen.
Je kunt ook over steden van andere spelers heen springen (en er feitelijk doorheen bouwen). Je betaalt dan alleen de kosten van de pijpleiding en de aansluitkosten van de stad die je daadwerkelijk aansluit. Het aansluiten doe je door op de gewenste steden te klikken en automatisch wordt de goedkoopste weg gerekend. Als je al je gewenste steden hebt aangesloten klik je op 'OK'.
Als een speler in deze fase x steden in totaal heeft aangesloten dan worden alle centrales met de minimale waarden van x of kleiner uit de veiling en uit het spel genomen (en vervangen).
De derde knop van boven in het menu is een rekenhulp. Hiermee kun je de kosten voor het aansluiten van steden berekenen. Om dit te doen open je de calculator en klik je op de gewenste steden. Je kunt ook op de gewenste grondstoffen en centrales klikken. Hiermee kun je dus bijvoorbeeld uitrekenen welke steden je wilt aansluiten en welke grondstoffen je wilt kopen terwijl je wacht op de beurt van een andere speler. Klik onderin het venster op "Reset" op de gegevens te verwijderen en een nieuwe berekening te beginnen. Om te voorkomen dat je per ongeluk steden aansluit tijdens het berekenen, kunnen steden alleen worden aangelsoten als je de calculator gesloten hebt (met de rode knop).
Om aan geld te komen moeten de aangesloten steden nu van stroom worden voorzien. Daarvoor moet je de centrales vuren met de gekochte grondstoffen.
Het venster om de centrales te beheren opent automatisch in deze fase en laat je de centrales en de grondstoffen zien die je in bezit hebt. De spelers klikken om beurten op de centrales die zij deze ronde willen gebruiken. Je kunt de grondstoffen die er op liggen verplaatsen tussen de bijbehorende centrales. Bij de grondstoffen die op het punt staan verbruikt te worden wordt een vlammetje getoond. Bij de hybride centrales kun je de vlammetjes verplaatsen naar de gewenste grondstoffen. Daarna klik je op 'Vuren'. Als alle gewenste centrales geselecteerd klik je op 'OK'. De benodigde grondstoffen voor de centrales worden dan verbruikt.
Het aantal steden dat je van energie hebt voorzien bepaalt het aantal Elektro dat je krijgt. Onder de vierde knop 'Uitbetalingstabel' zie je hoeveel steden hoeveel Elektro opleveren.
Daarna worden de grondstoffen op de grondstoffenmarkt aangevuld. De aantallen zijn afhankelijk van het aantal spelers en de fase van het spel. Hiervoor is er de Aanvultabel die opgevraagd kan worden met de onderste knop in het menu.
In het zeldzame geval dat er niet genoeg grondstoffen zijn om aan te vullen worden ze aangevuld totdat ze op zijn.
Aan het eind van iedere ronde wordt de duurste centrale uit de veiling onder de stapel gelegd en wordt een nieuwe centrale opengelegd.
Zoals eerder vermeld bestaat het spel uit 3 Trappen
Elke stad mag maar door één speler worden aangesloten.
Als een speler 7 steden aangesloten heeft (bij 2 spelers 10, bij 6 spelers 6) begint in de volgende ronde Trap 2. Nu wordt de goedkoopste centrale uit de veiling en het spel genomen en vervangen door een nieuwe van de stapel. In alle steden zijn dan 2 aansluitingen mogelijk.
Aan het begin van het spel ligt helemaal onderin de stapel de kaart die Trap 3 start. Als die getrokken wordt begint Trap 3. Nu wordt weer de goedkoopste centrale uit de veiling en het spel genomen en vervangen door een nieuwe van de stapel. Op dat moment zijn 3 aansluitingen per stad mogelijk en op de veiling kan op alle centrales worden geboden (dus ook de onderste rij).
Funkenschlag eindigt na de ronde waarin een speler in de fase van steden aansluiten 17 of meer steden heeft aangesloten. Bij 2 spelers eindigt het spel bij 21 steden, bij 5 met 15 en bij 6 met 14.
De speler die de meeste steden van stroom voorziet in diezelfde ronde wint. Dit hoeft dus niet de speler te zijn die de meeste steden verbonden heeft!
Bij gelijke stand beslist het geld.
Er zijn vijf mogelijke landkaarten waarmee gespeeld kan worden: Verenigde Staten, Duitsland, Frankrijk, Italië en Baden-Württemberg. Deze kun je kiezen met hulp van de Spel tool of met /option map 1/2/3/4/5 (waarbij /option 3 dan Frankrijk is)
De kaarten van de Verenigde Staten en Duitsland werken zoals in de spelregels beschreven. Italië en Frankrijk hebben aan het begin van het spel een iets andere verdeling op de grondstoffenmarkt:
Grondstoffenmarkt Italië
Grondstoffenmarkt Frankrijk
Zoals bekend worden in Frankrijk meer kerncentrales gebruikt dan in Duitsland, groene stroom is echter volledig onbekend. Daarom wordt in Frankrijk de eco centrale met nummer 13 uit het spel gehaald, zijn rol wordt overgenomen door de uranium 11 (als eerste centrale uit de stapel komt nu dus altijd centrale 11).
De EnBW editie onderscheidt zich op de volgende punten van de regels van de andere edities:
De volgorde van de spelers wordt in elke ronde na het veilen van de centrales opnieuw bepaald, niet alleen in ronde 1.
Elk gebied bestaat uit slechts 6 steden, de zevende stad is een zogeheten bovenregionale stad. Deze kan pas in Trap 2 en tegen de kosten van een tweede aansluiting aangesloten worden.
De Tweede Trap begint daarom één stad eerder dan bij de andere kaarten.
Met behulp van een binaire code kun je de gewenste gebieden kiezen. Hierbij geldt:
VS: groen|bruin|rood|geel|turqois|paars
Duitsland: paars|blauw|geel|rood|bruin|turqoise
Frankrijk: paars|rood|turquoise|geel|bruin|blauw
Italië: bruin|paars|rood|geel|turquoise|blauw
Baden-Württemberg: rood|geel|turquoise|paars|blauw.
Voorbeeld: Als je de kaart van de Verenigde Staten met groen, rood en geel wilt spelen, activeer je eerst de kaart van de VS (zie /option map) en voor je daarna in de hoofdchat de volgende regel in: /option setmap 101100