Puerto Rico - Handleiding

Spelvoorbereiding

Met /join kunnen 3-5 spelers in het spel stappen. Met /start begint het spel. In plaats hiervan kun je ook de Spel tool gebruiken!

Het spel

De afbeeldingen in deze handleiding zijn in het Duits. Online kan het gehele spel ook in het Nederlands worden gespeeld!

Het spel bestaat uit verschillende ronden. Per ronde kiest iedere speler één van de 7 mogelijke rollen. Deze moet uitgevoerd worden door hemzelf en door alle tegenspelers.

Iedere rol heeft unieke eigenschappen. Zo worden er bij een keuze van de Landbouwer nieuwe plantages aangelegd, terwijl er onder de Opzichter goederen geproduceerd worden op de velden. Deze goederen kunnen wanneer de Handelaar wordt gekozen verkocht worden voor geld of met de Kapitein verscheept worden voor overwinningspunten. Met het geld kunnen met de Bouwmeester gebouwen gekocht worden.

Het speelbord

Spielfeld
  1. Spelersaanduiding (zie hieronder)
  2. De plantages en de steengroeven
  3. Gebouwde gebouwen
  4. De rol die is gekozen (zie hieronder)
  5. Martkplaats
  6. Spelersrollen
  7. Weergave van de uitgevoerde acties
Spieleranzeige
  1. Spelernaam
  2. Verzamelde goederen
  3. Aantal dubloenen
  4. Aanduiding van de speler die een rol heeft gekozen / nog moet kiezen
  5. Overtollige kolonisten
  6. Aanduiding van de startspeler
  7. Overwinningspunten (alleen die van jezelf)
Aktionsanzeige
  1. Aantal resterende overwinningspunten
  2. Aantal kolonisten in de algemene voorraad
  3. Rol die op dat moment is gekozen (hier: Bouwmeester)
  4. Actie die nu uitgevoerd moet worden (hier: gebouw bouwen)
  5. Pijl om een actie te beëindigen of om te passen
  6. Aantal kolonisten op het schip
Handelsplatz
  1. Voorraad goederen
  2. Goederen op de drie transport schepen (te verschepen met de Kapitein)
  3. Handelshuis (te verkopen met de Handelaar)
  4. Te kiezen plantages en steengroeven (met de Landbouwer)
  5. Schakelknop om het bouwmenu te openen (bij de Bouwmeester)

Voorbereidingen

Dubloenen

Afhankelijk van het aantal spelers dat deelneemt aan het spel krijgen de spelers dubloenen als startkapitaal

DubloenenAantal spelers
23
34
45
Plantages
Aantal spelersStartspeler2e speler3e speler4e speler5e speler
3IndigoIndigoMaïs
4IndigoIndigoMaïsMaïs
5IndigoIndigoIndigoMaïsMaïs

In de rij met te kiezen plantages ligt altijd één plantage meer dan het aantal deelnemers aan het spel.

Spelverloop

Het spel loopt over verscheidene ronden. Een enkele ronde bestaat uit de volgende onderdelen:
de speler met de dubbele vlag boven zijn naam begint. Deze klikt op één van de rollenkaarten rechtsonder aan die hij wil uitvoeren. Direct voert hij de actie uit die bij deze rol hoort. Hierna voeren ook al de andere spelers deze rol achtereenvolgens uit. De speler die aan de beurt is om een rol uit te voeren wordt aangegeven door een geldbuidel linksboven in zijn persoonlijke kader.

Hierna kiest de volgende speler (aangegeven met een enkele vlag) een rol uit de nog niet gekozen rollen. Nu voert hij als eerste de actie uit gevolgd door de andere spelers.

Als alle spelers een rol hebben gekozen en de bijbehorende acties zijn uitgevoerd eindigt de ronde. De startspeler wisselt dan en op alle niet gekozen rollen wordt een dubloen geplaatst.

De rollen

Elke rol bestaat uit een privilege voor de persoon die de rol uitkiest en uit een algemene actie die iedereen uitvoert. Alleen de Goudzoeker bestaat slechts uit een privilege en heeft geen algemene actie.

Hierbij geldt het volgende:

  • als er één of meerdere dubloenen op een rol liggen dan krijgt de speler die de betreffende rol kiest deze direct en kan die ook gebruiken tijdens zijn acties
  • de speler die de rol heeft gekozen voert als eerste de bijbehorende acties uit. Daarna zijn de anders spelers op volgorde aan de beurt
  • een speler die aan de beurt is moet een rol kiezen. Hij mag uiteraard een rol kiezen waar hij niets mee kan of wil doen, zodat iemand anders het privilege niet krijgt
  • bij de meeste rollen mag je kiezen of je al dan niet een actie uitvoert (behalve bij de Kapitein). Om te passen klik je op de rode pijl rechtsboven

Elke rol kan slechts één keer per ronde gekozen worden.

Landbouwer

Siedler

Als deze rol wordt gekzoen kiezen alle spelers om beurten één van de beschikbare plantages door hierop te klikken. Het maximum aantal plantages (inclusief steengroeven) dat je mag hebben is 12.

Privilege: neem of een steengroeve (als privilege) of als eerste een plantage.

Burgemeester

Bürgermeister

Alle plantages, steengroeven en gebouwen hebben één of meerdere plaatsen waarop kolonisten kunnen worden geplaatst. Lege plaatsen worden aangegeven door een grijs mannetje en een door een kolonist bezette plaatsen toont een wit mannetje. Alleen bezette plaatsen vervullen hun functie anders doen ze niets!

Als de burgemeester wordt gekozen worden de kolonisten op het kolonistenschip (aantal is rechts bovenaan aangegeven), één voor één verdeeld onder de spelers, beginnend bij de Burgemeester. Dan krijgt iedere speler de kans om de nieuwe kolonisten en de kolonisten uit andere ronden volledig en willekeurig te (her)verdelen over alle plaatsen. Dit doe je door de witte kolonisten te verslepen naar de gewenste positie. Als je kolonisten overhoudt dan blijven deze naast je naam staan tot de volgende keer dat de burgemeester wordt gekozen. Als je klaar bent met (her)verdelen klik dan op de rode pijl rechtsboven om door te gaan.

Het kolonistenschip wordt daarna opnieuw bevolkt. Het aantal kolonisten dat erop komt wordt bepaald door het aantal lege plaatsen bij alle spelers gezamenlijk, maar minimaal zoveel als er spelers meedoen.

Privilege: als je de rol van Burgemeester kiest krijg je één extra kolonist uit de voorraad.

Bouwmeester

Baumeister

Als de bouwmeester wordt gekozen mogen alle spelers om beurten één gebouw bouwen. Om te bouwen moet je eerst het bouwmenu openen (zie punt 5 op de marktplaats). In het bouwmenu zie je de lijst van alle gebouwen die in het spel zitten. Door met de muis over een gebouw te bewegen zie je naast een korte toelichting over de functie het aantal dat er in het spel zitten en hoeveel er nog over zijn. Links naast de gebouwen staan de kosten in zwarte cijfers vermeld. De rode cijfers geven de overwinningspunten aan die de gebouwen aan het eind van het spel opleveren.

Baumenü

Elke actieve steengroeve die je hebt verminderd de kostprijs van een gebouw met 1 dubloen. Er is echter een maximum aantal actieve steengroeven dat je kan gebruiken per gebouw. De stenen links naast een gebouw geven aan wat het maximale aantal steengroeven is die cumulatief korting kunnen geven voor dit gebouw. Voor de eerste zes gebouwen mag dus maximaal 1 steengroeve gebruikt worden, de volgende zes maximaal 2, enzovoort.

Je mag maximaal 12 bouwplaatsen volbouwen, waarbij de grote gebouwen (die 10 dubloenen kosten) 2 bouwplaatsen innemen. Je mag elk gebouw maximaal 1 keer bouwen. Wel kan je van een productiegebouw zowel de grote als de kleine variant kopen, bijvoorbeeld zowel de grote als de kleine suikermolen Je kunt een reeds gebouwd gebouw ook deactiveren door op het vinkje in de rechter bovenhoek van het gebouw te klikken, dan werkt het gebouw niet meer. Inactieve gebouwen leveren aan het eind van het spel wel punten op.

Om daadwerkelijk te bouwen klik je op het gewenste gebouw. Als je in je beurt niet wilt bouwen klik dan de rode pijl rechtsboven.

Privilige: als je de rol van Bouwmeester kiest mag je als eerste bouwen en betaal je voor het gebouw dat je neerzet één dubloen minder.

Opzichter

Aufseher

Als de Opzichter wordt gekozen krijgen de spelers goederen uit de algemene voorraad. Alleen actieve (dus met voldoende kolonisten) plantages en productiegebouwen kunnen goederen produceren! Wanneer een goed niet meer in de voorraad is krijg je deze niet.

Alle goederen (uitgezonderd maïs) vereisen zowel een actieve plantage als een actief productiegebouw om goederen te produceren. Deze kunnen geactiveerd worden door kolonisten de betreffende plaatsen te laten bezetten. Om van een soort meerdere goederen te produceren moet je zowel meerdere plantages hebben geactiveerd als meerdere plaatsen in je productiegebouw bezet hebben. Om maïs te produceren hoeft alleen de plantage actief te zijn.

Privilege: als je deze rol hebt gekozen krijg je nadat iedereen in volgorde zijn produceerde goederen heeft gekregen één goed extra van een soort die je deze ronde produceerde. Als er meerdere mogelijkheden zijn moet je kiezen welke je wilt hebben door op het gewenste goed te klikken in je eigen voorraad.

Handelaar

Händler

Wanneer de Handelaar wordt gekozen krijgen de spelers de mogelijkheid om één goed te verkopen in het handelshuis. De prijzen die je krijgt voor de goederen zijn: maïs 0, indigo 1, suiker 2, tabak 3 en koffie 4 dubloenen. Je kunt ook extra dubloenen ontvangen als je bepaalde actieve gebouwen bezit.

Alleen goederen die nog niet in het handelshuis liggen kunnen verkocht worden (uitzondering: speler met een actief magazijn). Daarnaast heeft het handelshuis slechts 4 goederenplaatsen. Zit het huis vol dan kan er niet meer gehandeld worden en vervalt deze actie voor de resterende spelers. Hierna wordt het handelshuis geleegd en de goederen gaan terug in de algemene voorrad.

Wanneer het handelshuis niet vol raakt binnen een beurt blijven de goederen er liggen. Pas wanneer in een volgende ronde een 4e goed wordt verhandeld wordt hij geleegd.

Handelen is niet verplicht. Om te passen klik je op de rode pijl rechtsboven.

Privilege: als je deze rol kiest mag je als eerste verkopen en verdien je 1 extra dubloen bij de verkoop.

Kapitein

Kapitän

Wanneer de Kapitein wordt gekozen zullen de spelers goederen verschepen in ruil voor overwinningspunten. De Kapitein plaatst als eerste zoveel mogelijk goederen van een soort in een transportschip en daarna volgen de andere spelers op volgorde. Het verschepen van goederen doe je door op één soort van je goederen links in het scherm te klikken en deze te verslepen naar het gewenste schip (drag and drop).

Het verschepen gaat net zo lang door totdat geen enkele speler nog goederen kan verschepen. Spelers kunnen dus meerdere keren aan beurt komen binnen deze rol. Wanneer een speler tijdens deze fase goederen kan verschepen moet hij dit doen. Hier moet je vaak zeer belangrijke strategische maken.

Privilege: de kapitein krijgt bij zijn 1e levering één punt extra.

Leveringsvoorwaarden:
  • ieder transportschip neemt slechts 1 soort goederen af
  • er kunnen geen 2 verschillende schepen hetzelfde soort goed vervoeren
  • een schip dat vol zit kan geen nieuwe goederen meer verschepen
  • als je aan de beurt bent moet je goederen verschepen als je dat kunt. Per keer mag je slechts goederen van 1 soort verschepen
  • je moet het maximum mogelijke aantal van die soort verschepen. Je mag dus geen goederen achter de hand houden terwijl deze op het schip geplaatst kunnen worden (ook als je met een werf kan kiezen naar welk schip je goederen verplaatst).
  • als je verschillende soorten goederen kan verschepen kan je je keuze aangeven door een goed naar de gewenste locatie te slepen. Als je slechts 1 optie tot verschepen hebt, voert het spel je verscheping zelf uit
Overwinningspunten

Voor ieder geleverde goed dat je aflevert krijg je 1 overwinningspunt. De kapitein krijgt als privilege bij zijn 1e levering 1 punt extra. Daarnaast kan je door het bezit van bepaalde gebouwen ook extra punten verdienen. Het totaal aantal overwinningspunten dat elke speler heeft is geheim. Iedere speler ziet zijn eigen totaal punten naast zijn hoeveelheid dubloenen.

Opslag

Op het eind van de kapiteinsfase wordt bekeken of de spelers die nog goederen hebben deze kunnen opslaag. Alle spelers mogen in ieder geval 1 goed naar keuze opslaan. Als je een actief pakhuis bezit mag je hiernaast ook alle goederen van 1 soort opslaan. Alle goederen die niet opgeslagen kunnen worden moeten teruggegeven worden aan de voorraad. Als je mag kiezen moet je op de goederen klikken die je weggooit.

Na een Kapiteinsfase worden alle volle schepen geleegd en de goederen gaan naar de voorraad terug. Schepen die niet vol zijn houden hun goederen tot een volgende keer dat de Kapitein wordt gekozen.

Goudzoeker

Goldsucher

Als je deze rol kiest krijg je 1 dubloen van de bank. Er is geen algemene actie verbonden aan deze rol.

Nieuwe ronde

Als alle spelers een rol hebben gekozen en alle bijbehorende acties zijn uitgevoerd eindigt de ronde. De volgende speler in de rij wordt nu startspeler. Daarnaast wordt er 1 dubloen geplaatst op de drie rollen die deze ronde niet zijn gekozen. Het maakt niet uit of er al dubloenen op liggen of niet. Het aantal dubloenen op een rol wordt weergegeven in de linkerbovenhoek van de betreffende kaart.

Speleinde

Het spel eindigt aan het einde van de ronde waarin aan één van de volgende 3 voorwaarden is voldaan:

  • aan het einde van de Burgemeestersfase zijn er niet genoeg kolonisten in voorraad om het kolonistenschip bij te vullen
  • een speler heeft tijdens het bouwen alle 12 bouwplaatsen gevuld. Denk eraan dat de 5 grote gebouwen (kostprijs 10 dubloenen) elk 2 bouwplaatsen innemen
  • tijdens de Kapiteinsfase zijn er niet genoeg overwinningspunten meer in voorraad. Je krijgt ze echter nog wel toegekend

De speler met het hoogste aantal overwinningspunten win het spel. Hiervoor worden de overwinningspunten die zijn verkregen door het verschepen opgeteld met de overwinningspunten voor gebouwen en de extra punten door grote gebouwen. Bij een gelijke stand wint degene met het meeste geld en goederen (1 goed = 1 dubloen).

Opties

basis

Hiermee speel je de basisversie van Puerto Rico.

extension

Hiermee speel je met de gebouwen in de uitbreiding. De spelers kiezen in het begin om beurten de gebouwen uit.

random

Hiermee speel je met de gebouwen in de uitbreiding. De gebouwen worden in het begin willekeurig uitgekozen door de computer.

Spelmateriaal

Niet al het spelmateriaal zijn onbeperkt aanwezig in Puerto Rico. Daarom hier een opsomming. Dit gedeelte kun je bij de eerste keer dat je de regels leest rustig overslaan, heb je het spel een paar keer gespeeld dan wordt het belangrijk:

Plantages
KoffieTabakMaïsSuikerIndigoSteengroeven
891011128
Goederen
KoffieTabakMaïsSuikerIndigo
99101111
Kolonisten
Aantal spelersVoorraadKolonistenschip
3553
4754
5955
Overwinningspunten
Aantal spelersOverwinningspunten
375
4100
5122
Transportschepen
Aantal spelersLaadvermogen
34/5/6
45/6/7
56/7/8
Gebouwen
Soort gebouwAantal
kleine productiegebouwen (indigo, suiker)elk 4
grote productiegebouwen (indigo, suiker, tabak, koffie)elk 3
groene gebouwenelk 1
alle andereelk 2

Er is een aparte beschrijving van de verschillende gebouwen.